Portaikos River

Ένας σχετικά μικρός σε μήκος ποταμός τη Θεσσαλίας που είναι διάσημος για τα πέτρινα γεφύρια και τα μοναστήρια του αλλά και για τους διαφορετικούς βιότοπους που διασχίζει. Ο Πορταϊκός κυλάει για 33 περίπου χλμ. στο νοτιοδυτικό τμήμα του νομού Τρικάλων. Ο βασικός κλάδος του ποταμού γεννιέται ανάμεσα στις κορφές Καρατζούνη (1.717 μ.) και Μαυροπούλι (1.721 μ.) που υψώνονται ανάμεσα στα μεγάλα θεσσαλικά βουνά Αυγό και Κόζιακας.

Οι πηγές του βρίσκονται σε υψόμετρο 1.600 μέτρων λίγο πάνω από τα Στουρναραίικα. Από εκεί ο ποταμός κατεβαίνει με κατεύθυνση από τα δυτικά προς τα ανατολικά όπου μετά από 7,5 χλμ. συναντάει το ρέμα της Γκρόπας που έρχεται από τα νότια και μετά από ακόμα 3 χλμ. το ρέμα του Κριάκουρα που έρχεται από τα βόρεια. Στη συνέχεια ο Πορταϊκός διασχίζει το στενό πέρασμα ανάμεσα στους ορεινούς όγκους του Ίταμου και του Κόζιακα, και την κωμόπολη της Πύλης που είναι χτισμένη στην είσοδο του στενού από την μεριά του κάμπου και έχει συνδεθεί ιστορικά με τον Πορταϊκό που κυλάει δίπλα της. Αμέσως μετά την Πύλη, η κοίτη του ποταμού πλαταίνει καθώς μπαίνει στην μεγάλη κοιλάδα δυτικά των Τρικάλων. Περνάει ανάμεσα από τα χωριά Λυγαρία, Πηγή, Φήκη και Δροσοπηγή και ενώνεται με το Ανάποδο ρέμα κοντά στα χωριά Λιλή και Αμμουδιά, ώσπου λίγες εκατοντάδες μέτρα αργότερα εκβάλλει στον Πηνειό. Η λεκάνη απορροής του Πορταϊκού φτάνει τα 294 τ.χλμ. και το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι ότι έχει δύο τελείως διαφορετικές φυσιογνωμίες: πριν τα Στενά της Πύλης ο Πορταϊκός είναι ένας ορεινός ποταμός που τρέχει γρήγορα σε μια στενή κοίτη ανάμεσα σε γκρεμούς και μετά τα Στενά οι κοίτη του πλαταίνει αρκετά. Ο Πορταϊκός είναι ένα ποτάμι που «φουσκώνει» πολλές φορές μετά από καταιγίδες. Λίγο πριν τη Πύλη βρίσκεται το μεγάλο πέτρινο γεφύρι της Πόρτας, το οποίο κατασκευάστηκε το 1527 και αποτελούσε μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, μία από τις ελάχιστες συνδέσεις μεταξύ Θεσσαλίας και Ηπείρου. Στις όχθες του Πορταϊκού είναι χτισμένη η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας των Μεγάλων Πυλών, ή αλλιώς η Πόρτα Παναγιά, ενώ πολύ κοντά στις πλαγιές του Κόζιακα βρίσκεται η μονή του Αγίου Βησσαρίωνα Δουσίκου του 16ου αιώνα.